از کولیک نوزادی چه میدانید…؟

• از کولیک نوزادی چه میدانید؟

قولنج یا کولیک نوزادی، گریه غیرقابل کنترل در یک نوزاد سالم است و از هر پنج نوزاد یکی دچار کولیک می‌شود. اگر کودک کمتر از پنج ماه داشته باشد و حداقل سه روز در هفته را برای بیشتر از سه ساعت متوالی به مدت حداقل سه هفته گریه کند، به احتمال زیاد ممکن است دچارکولیک یا قولنج شده باشد. قولنج یک بیماری نیست و به نوزاد شما هیچ آسیب در درازمدتی نمی‌رساند، اما شرایط سختی را برای نوزاد و والدینش به وجود می‌آورد.

• نشانه‌های کولیک در نوزادان:

نشانه‌های کولیک اغلب دو یا سه هفته پس از تولد نوزاد ظاهر می‌شود و شدت آن در کودکان مختلف متفاوت است.

گریه شدید: نوزادانی که دچار کولیک هستند به شدت و خشم گریه می‌کند و والدین کاری برای آرام کردن گریه نوزاد نمی‌توانند بکنند صورت کودک قرمز و برافروخته می شودو ممکن است این گریه چند دقیقه تا چندساعت طول بکشد.

تغییر حالت: نوزاد ممکن است حالت‌هایی مثل مشت‌ها گره خورده، گرفتگی عضلات شکم، زانوها کشیده شده و پشت قوس را نشان بدهد.

خوابیدن: خواب این نوزادان معمولاً نامنظم است و کودک ممکن است از خواب با گریه بلند شود.

تغذیه: تغذیه نوزاد نیز ممکن است به علت گریه شدید نامنظم باشد. با این حال، این نوزادان معمولاً روزانه مقداری غذا دریافت می‌کنند و وزن کم نمی‌کنند.

گاز شکم: نوزادی که قولنج دارد، ممکن است نشانه‌هایی از داشتن گاز شکم را نیز بروز دهد. گاز شکم قولنج را ایجاد نمی‌کند، اما ممکن است گاز اضافی شکم ناشی از این باشد که نوزاد مبتلا به قولنج اغلب هنگام گریه، هوا را می‌بلعد.

• دلایل ایجاد کولیک در نوزادان:

کولیک بین نوزادان اول خانواده، نوزادان بعدی، بین پسران و دختران و بین نوزادانی که شیر مادر می‌خورند و آنهایی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند به یک اندازه شایع است و هیچ‌کس نمی‌داند که چرا برخی از نوزادان بیشتر مستعد ابتلا به آن هستند.

برخی از کارشناسان معتقدند که حملات طولانی گریه ناشی از قولنج ممکن است به این دلیل باشد که این نوزادان نمی‌توانند مناظر، صداها یا هیجانات زیادی را تجربه و تحمل کنند و به همین دلیل پریشان می‌شوند و گریه می‌کنند.

برخی از نوزادان ممکن است به برخی از ترکیبات داخل شیر مادر یا شیر خشک آلرژی داشته باشند و این آلرژی در ایجاد کولیک نقش دارد.

رژیم غذایی و شیوه زندگی مادر هم می‌تواند در ایجاد کولیک نقش داشته باشد به عنوان مثال، زنانی که هنگام بارداری یا هنگام شیردهی به نوزاد سیگار می‌کشند احتمال اینکه کودکشان به کولیک مبتلا شود دو برابر بیشتر است.

قولنج گاهی به علت نامتعادلی باکتری‌های سالم در روده ایجاد می‌شود. و استفاده از فرآورده‌های پروبیوتیک مخصوص و به طور خاص لاکتوباسیلوس روتری، به بهبود علائم قولنج در برخی از نوزادان کمک می‌کند.

سیستم گوارشی نوزادان هنوز در حال رشد و تکامل است و هر ماده غذایی که کودک می‌خورد به سرعت به روده منتقل می‌شود و به طور کامل هضم نمی‌شود. در نتیجه سوهاضمه ممکن است باعث کولیک در نوزادان شود.

• روش‌های درمانی کولیک نوزادان:

• اگر کودک به پروتئین شیر گاوی حساسیت دارد استفاده از رژیم‌های غذایی بدون لبنیات برای مادر شیرده یا شیر خشک‌های ضد آلرژی می‌تواند به کاهش علایم کولیک کمک کند.
• ماساژ شکم نوزادان یکی از راه‌های کاهش ناراحتی‌های حاصل از کولیک استماساژ به هضم غذا و جلوگیری از تشکیل گاز کمک می‌کند. برای ماساژ نوزادان بهتر است با روغن دور ناف کودک را ماساژ دهید باید توجه کرد ماساژ شکم در نوزادان مبتلا به رفلاکس توصیه نمی‌شود.
• نوزادان شنیدن صداهایی را که یادآور ضربان منظم قلب مادر و صداهای ملایم رحم باشد را دوست دارند. البته نوزادان مختلف ممکن است از صداهای مختلفی لذت ببرند پخش کردن صداهای ملایم یکی از روش‌هایی است که به کاهش علایم کولیک کمک می‌کند.
• استفاده از کمپرس آب گرم روی شکم نوزاد یا حمام کردن با آب گرم یکی دیگر از روش‌های درمانی بوده که می‌تواند به خروج گازها از شکم نوزاد کمک کندهمچنین باعث ایجاد آرامش و خواب بهتر نوزادان می‌شود.
• پرهیز از مصرف برخی مواد غذایی توسط مادر ممکن است به کاهش علایم کولیک کمک کند مطالعات نشان می‌دهند محدودیت مصرف چای، قهوه و غذاهای پرادویه به کاهش علایم کولیک در نوزاد کمک می‌کنند.
• پیچیدن نوزاد در یک تکه پارچهٔ نخی خیلی نازک در طول برخی ساعات روز می‌تواند به نوزاد کمک کند تا کمتر احساس تنش و اضطراب کند. این کار ممکن است به نوزاد دچار قولنج کمک کندتا احساس آزامش کند و خوابش ببرد.
• بعد از هربار شیردهی باد گلوی نوزاد را بگیرید هنگامی کودک را در آغوش گرفته‌اید همزمان پشت و کمر کودک را مالش دهید این کار می‌تواند به نوزاد کمک کند کمتر دچار کولیک شود.
• راه بردن نوزاد در یک کالسکه یا آغوشی ممکن است به تسکینش کمک کند. منظره‌ها، صداها و بوهای جدید می‌تواند ذهن نوزاد را مشغول کند و هوای تازه و ریتم راه رفتن ممکن است او را به اندازه‌ای آرام کند که به خواب برود.
• نوزاد ممکن است در آغوش شما در حالت خوابیده راحت‌تر باشد یا ممکن است یک حالت عمودی‌تر را ترجیح دهد. وقتی کودکتان ناراحت است، می‌توانید وضعیت‌های مختلف را امتحان کنید تا ببینید کدام را ترجیح می‌دهد، اما از قرار دادن نوزاد روی شکمش به شدت خودداری کنید.
• پژوهش‌ها نشان داده است که باکتری‌های روده نوزادان دچار قولنج با نوزادان بدون قولنج فرق دارد و در این تحقیقات، فرآورده‌های پروبیوتیک در برخی از نوزادان به کاهش علائم قولنج آنها کمک کرد. هرچند کارشناسان می‌گویند هنوز معلوم نیست که پروبیوتیک‌ها آن‌قدر مؤثر باشد که برای تمام نوزادان مبتلا به قولنج توصیه شود.
• نفخ باعث قولنج نوزاد نمی‌شود، اما برخی از نوزادان مبتلا به قولنج از نفخ نیز رنج می‌برند، زیرا موقع گریه معمولاً هوا را می‌بلعند. در طول تغذیه، نوزاد را به حالت نشسته نگه دارید و مرتب بادگلو او را بگیرید تا درد ناشی از نفخ تسکین یابد. نوزادانی که از پستونک یا شیشه استفاده می‌کنند باید از سر شیشه‌هایی استفاده کنند که سوراخ استانداری دارند که از ورودهوا به داخل معده نوزاد جلوگیری کنند

انسیه محمدخانی

کارشناس ارشد علوم تغذیه