آیا امکان افزایش قد وجود دارد؟
قد شما 60 الی 85 درصد تابع خصوصیات ژنتیکی و باقی هم تابع عوامل محیطی شما میباشد که در درجه اول مربوط به نوع تغذیه شما و عامل وراثت میشود. در صورتی که شما در دوره رشد دچار سوء تغذیه باشید، به نهایت رشد قد خود نمیرسید. اگر تغذیه شما درست باشد شما احتمالاً به قد تعیین شده از طریق خصوصیات ژنتیکی خود میرسید، شاید هم کمی بلندتر.
برخی نشانههای حاکی از آن است که کسب پروتئین کافی در طول سالهای رشد میتواند به قد شما اضافه نماید. بعد از جنگ در ژاپن دسترسی بیشتری به ماهی داشتند و به دلیل پروتئین موجود در آن قد آنها بطور متوسط به میزان 3 اینچ افزایش یافت. مردم کشور دانمارک از بلند قدترینها هستند که افزایش قد آنها به شدت با سرانه درآمد آنها مرتبط است. محتملترین دلیل آن این است که افرادی که توان تهیه غذای خوب را دارند، در طول یک نسل بلندتر خواهند شد. تغذیه با روند کند سبب افزایش قد بین نسلها میشود. هیچ تضمینی وجود ندارد که شما بوسیله خوردن غذا قد بلندتر شوید اما تغذیه مناسب در طول سالهای شکل گیری شما میتواند کمی بر روی مشخصات ژنتیکی شما اثر بگذارد. یک رژیم متعادل از چربیها، پروتئینها و کربوهیدات ها (غذا بخورید ولی نه زیاد، اغلب سبزیجات) مناسب خواهد بود.
برخی تحقیقات بر روی دوقلوی ناهمسان در حال انجام است تا تعیین کنند کدام ژن مربوط به بلندی قد میباشد. دلیل انتخاب دوقلوهای ناهمسان (در مقایسه با دوقلوهای همسان) این است که DNA استخراج شده آنها متفاوت است اما بسیاری از عوامل محیطی آنها یکسان است (آنچه که مادر آنها در طول بارداری خورده است، نحوه مراقبتهای پس از تولد و …). سپس ژنوم آنها پس از قد کشیدن با یکدیگر مقایسه شده و تفاوت بین آن دو را بررسی مینمایند. محققین این آزمایش را با هزاران دوقلوی ناهمسان انجام داده که متوجه شوند کدام بخش از ژنوم آنها متفاوت است. آنها فکر میکنند که این تفاوت ناشی از کروموزم X و همچنین کروموزم های 7، 8 و 20 میباشد. البته دانشمندان با توجه به پیچیدگیهای موضوعات مربوط به ژنها، پاسخ بدست آمده را بطور قاطع نمیپذیرند.
در طول دوره رشد استخوانهای شما بلندتر میشوند. هر کس در انتهای استخوانهایش دارای صفحات اپیفیزیال میباشد. در حین رشد این صفحات بر روی آنها اضافه میشوند و هنگام جهشهای رشد، به ویژه بلوغ این صفحات به سرعت به اضافه میشوند. برخی از افراد با بزرگ شدن استخوانهای خود دردهای رشد آنها را تجربه میکنند. در طول دوره رشد بین سالهای 18 تا 25 استخوانهای شما محکم میشوند، صفحات اپیفیزال روی کتفها را میبندند و شما دیگر بلندتر نمیشوید.
بطور کلی عوامل مختلفی در بلندی قد شما نقش دارند که 60 الی 80 درصد آنها مربوط به خصوصیات ژنتیکی شما میشود ومابقی مربوط به عوامل محیطی مشخصی ماند تغذیه، تمرینهای ورزشی، … میشود.
از یک سالگی تا سن بلوغ اکثر افراد هر سال حدود 2 اینچ بلندتر میشوند. هنگامی که بلوغ شروع میشود، ممکن است با نرخ 4 اینچ در سال رشد کنید. البته هر فرد با سرعت متفاوتی رشد میکند.
برای دختران جهش بلوغ از 13 سالگی شروع میشود. در حالی پسران این تجربه را ندارند و ممکن است قد آنها بطور ناگهانی در سن 19 سالگی بلند شود.
معمولاً بعد از دوران بلوغ رشد قدی متوقف خواهد شد و این به آن مفهوم است که افراد بالغ احتمال افزایش قد نخواهند داشت.
با این وجود برای ماکزیمم نمودن حداکثر رشد قدی میتوان اقدامات ذیل را انجام داد:
– داشتن رژیم غذایی متعادل
در طول سالهای رشد، مصرف تمام مواد مغذی مورد نیاز ضروری است. بنابراین رژیم غذایی شما باید شامل میوهها و سبزیجات تازه، حبوبات، پروتئین، لبنیات باشد و از خوردن شکر، چربیهای ترانس و چربیهای اشباع شده پرهیز نمایید.
در صورت وجود بیماری زمینهای یا در سنین بالاتر، قد شما به دلیل تأثیر تراکم استخوان و افزایش مصرف کلسیم، کاهش مییابد. اغلب به خانمهای بالای 50 سال و مردان بالای 70 سال توصیه میگردد که روزانه 1200 میلی گرم کلسیم مصرف نمایند.
ویتامین D نیز در سلامتی استخوانها نیز نقش دارند. از منابع در دسترس ویتامین D میتوان از شیر غنی شده و زرده تخم مرغ نام برد. در صورتی که در رژیم غذایی شما به اندازه کافی ویتامین D وجود ندارد با دکتر خود بابت مصرف مکملهای روزانه مشورت نمایید.
– مصرف محتاطانه مکملها
فقط در موارد معدودی از مکملها برای افزایش قد کودکان و کوتاهی قد سالخوردگان استفاده میشود. بعنوان مثال اگر شما در وضعیتی هستید که در تولید هورمونهای رشد شما (HUMAN GROWTH HORMONE) اثر میگذارد، پزشک شما ممکن است استفاده از مکمل دارای HGH سنتزی را به شما توصیه نماید.
بعلاوه افراد مسنتر میتوانند از مکملهای ویتامین D یا کلسیم جهت کاهش ریسک پوکی استخوان استفاده نمایند.
در سایر موارد شما باید از مصرف مکملهایی که افزایش قد را تبلیغ نمودهاند، اجتناب نمایید. هنگامی که صفحات رشد شما با هم ترکیب شدند، هیچ شانسی وجود ندارد که بتوانید قد خود را افزایش دهید، صرف نظر از اینکه برچسب مکمل چه چیزی را تبلیغ میکند.
– خواب کافی
خوابیدن نامنظم روی قد شما در درازمدت تأثیر نمیگذارد لیکن اگر در دوره نوجوانی خواب منظم و کافی ندارید ممکن است باعث ایجاد عوارض برای شما شود. زیرا بدن شما هنگام خواب HGH (هورمون رشد) آزاد مینماید. بطور کلی تعداد ساعات خواب مورد نیاز به شرح گروه سنی ذیل عبارتند از:
حتی خواب بیشتر از آنچه ذکر گردید باعث تولید بیشتر هورمون رشد میشود.
– فعالیت ورزشی
فعالیت بدنی منظم مزایای بسیاری دارد. فعالیت ورزشی قدرت ماهیچهها و استخوانهای شما را افزایش داده، به حفظ سلامت وزنی شما کمک میکند و تولید هورمون رشد HGH را نیز زیاد میکند.
محصلین بایستی در مدرسه روزانه حداقل یک ساعت تمرینهای ورزشی داشته باشند. در هنگام ورزش آنها بایستی بر روی تمرینات قدرتی و همچنین انعطاف پذیری مانند مانند یوگا، فعالیتهای هوازی مانند دوچرخه سواری و طناب بازی و … تمرکز نمایند.
ورزش بزرگسالان نیز دارای مزایا میباشد. بطوریکه علاوه بر حفظ سلامتی، ریسک ابتلا به پوکی استخوان را نیز کاهش میدهد. پوکی استخوان زمانی شروع میشود که استخوانهای شما ضعیف یا شکننده میشوند که در نهایت منتج به کاهش تراکم استخوان میشود. جهت کاهش ریسک ابتلا به پوکی استخوان، از ورزشهای پیاده روی، تنیس یا یوگا چند روز در هفته استفاده نمایید.
– وضعیت بدنی خوب
داشتن وضعیت بدنی نامناسب ممکن است باعث کوتاه قد بنظر رسیدن شما شود. بطوریکه با گذشت زمان، افتادن یا خمیدگی نیز میتواند بر قد واقعی شما تأثیر بگذارد. ستون فقرات شما بایستی در 3 ناحیه دارای خمیدگی باشد. اگر شما بصورت منظم در حالت خمیدگی هستید، این انحناها ممکن است برای سازگاری با وضعیت جدید شما تغییر کنند و باعث ایجاد درد در نواحی گردن و کمر شما شود.
مهم این است که مراقب نحوه ایستادن، نشستن و خوابیدن خود باشید. شما میتوانید در خصوص آن با پزشک خود مشورت نمایید. بسته به نیاز شما یک میز ایستاده یا بالش مموری فوم ممکن است تمام چیزی باشد که برای اصلاح وضعیت بدن شما لازم است.
شما همچنین میتوانید جهت اصلاح وضعیت بدن خود از ورزشهای طراحی شده به همین منظور استفاده نمایید. اگر شما مطمئن نیستید که از کجا شروع کنید با پزشک خود مشورت نمایید.
– یوگا
اگر هدف شما بابت اصلاح وضعیت بدنی شما ورزشهای نامبرده نیست، سعی کنید یوگا انجام دهید. انجام این نوع حرکات سبب افزایش قدرت عضلات و تراز اندامهای بدن شده و به اصلاح وضعیت بدن شما و در نهایت به بلندتر شدن قد شما کمک میکند. شما میتوانید در منزل یا بصورت گروهی در باشگاه یا استادیوم از یوگا استفاده نمایید.
منابع:
https://www.healthline.com/health/how-to-increase-height#yoga