مقدمه ای بر گاواژ نوزادان

گاواژ نوزادان

دوره پرى ناتال (ازهفته 22 باردارى تا 7 روز پس از تولد) در رشد انسان یک مرحله حیاتى است.  در نوزادان کوچکتر از 34 هفته و همچنین کمتر از 1500 گرم به علت عدم هماهنگی بین تنفس ، مکیدن و بلع از گاواژ استفاده می کنیم که در این حالت لوله پلاستیکی و نرم است و از سوراخ بینی یا دهان وارد مری و سپس معده می شود و انتهای سوند را به سرنگ وصل کرده و مواد غذایی لازم را با نیروی جاذبه زمین به نوزاد می دهیم .

سوند معده بایستی مرتبا تعویض شود و حداکثر مدت زمان برای ماندن یک سوند 7-3 روز می باشد . برای جلوگیری از عفونت ترجیحاً از سوراخ دیگر بینی استفاده شود . همچنین گاواژ باید طی20 تا 25 دقیقه انجام گیرد.

فرمولاهاى نوزادان نارس هنگامیکه شیرمـادر در دسترس نباشد مورد استفـاده قرار مى گیرد و شـامل مواد مغذى مشابه شیرغنى شده مـادر است. شیر مادر باید براى همه نوزادان در NICU اولین گزینه باشد مگر اینکه به دلیل مصرف دارو یا عفونتها منع مصرف داشته باشد.موانع مصرف شیر مادر شامل نوزادان با گالاکتوزمیا یا برخى اختلالات مـادرزادى متابولیسم پروتئین ، مـادران مبتلا به ضـایعات هرپس سیمپلکس در سینه ، سل درمان نشده یا HIV ،مادران دریافت کننده ایزوتوپهاى رادیواکتیو عوامل شیمى درمانى و داروهاى خاص، مادران استفاده کننده از مواد مخدر مى شود.

با وجود شواهد آشکار براى استفاده از شیر مادر در نوزادان خیلى کم وزن خیلى از واحد هاى مراقبت ویژه نوزادان هنوز به بانک شیر وشیر اهدایى مادر دسترسى ندارند . فرمولاى سازش یافته خاص براى نوزادان پره ترم (فرمولاى پره ترم) با ترکیبى در دسترس است که نیاز هاى تغذیه اى نوزادان خیلى کم وزن را تامین مى کند.

به طور کلى فرمولاسیون هاى پره ترم به صرفه است چون تراکم تغذیه اى آنها بیشتر است و منابع درشت مغذى ها نسبت به فرمولاهاى توصیه شده براى نوزادان ترم مطابقت بهتر با نیـازهاى تغذیه اى و ظرفیت گوارشى این نوزادان دارند. تفاوت ها در درشت مغذى ها استفاده از پروتئین وى بصورت غالب، منابع چربى شامل ترى گلیسرید هاى با زنجیره متوسط (MCTs )ومنابع کربوهیدرات که ترکیبى از لاکتوز وپلیمرهاى گلوکز هستند، مى باشند. به طور کلى فرمولاهاى پره ترم به خوبى تحمل مى شوند و کمک به وزن گیرى ومعدنى کردن استخوان نزدیک میزان داخل رحمى مى کنند.

نوزادانی که به گاواژ نیاز دارند:

• نوزاد کمتر از 34 هفته
• اختلالات تنفسی و ضربان قلب بیشتر از 60 در دقیقه
• ناهنجاری های دهانی و صورت
• اختلال سیستم مرکزی عصبی
• جراحی

مزایای گاواژ

• بهبود تحمل تغذیه
• وزن گیری نوزاد
• پیشگیری از تحلیل دستگاه گوارش
• تسریع در تکامل دستگاه گوارش
• افزایش سطح هورمون های گوارش

محمدرضا اصفهانی/ کارشناس ارشد علوم تغذیه